W ramach międzynarodowego projektu AUTHERAPIES realizowanego w ramach programu Erasmus+, 2 czerwca 2025 roku odbyła się interdyscyplinarna konferencja naukowa poświęcona nowoczesnym, opartym na dowodach naukowych podejściom terapeutycznym dla osób w spektrum autyzmu. W wydarzeniu wzięli udział liczni terapeuci, lekarze, psychologowie, pedagodzy, studenci oraz członkowie rodzin i opiekunowie osób z autyzmem – wszyscy zainteresowani skutecznymi formami wsparcia.
Głównym celem konferencji było zwiększenie kompetencji w zakresie oceny i świadomego wyboru terapii, które zostały naukowo udowodnione jako skuteczne.
Gościem honorowym wydarzenia był dziekan Wydziału Nauk Medycznych w Katowicach, prof. Tomasz Francuz, MD, PhD, który w swoim przemówieniu powitalnym podkreślił znaczenie łączenia nauki z praktyką oraz rolę uczelni w kształtowaniu odpowiedzialnego systemu wsparcia opartego na wiedzy dla osób w spektrum autyzmu.
Konferencję otworzył dr Krzysztof Krysta, MD, PhD, profesor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego, który przedstawił współczesne wyzwania w diagnozowaniu i leczeniu ASD. Omówił potrzebę indywidualizowanych podejść terapeutycznych oraz wczesnego wykrywania często występujących współistniejących zaburzeń związanych z autyzmem.
Następnie dr Ewa Martyniak, PhD w dziedzinie nauk medycznych, przedstawiła cele i obecne wyniki projektu AUTHERAPIES, realizowanego we współpracy z instytucjami z Polski, Hiszpanii, Włoch i Belgii. Projekt koncentruje się na zwiększaniu wiedzy rodzin, osób w spektrum oraz specjalistów na temat terapii autyzmu, które są naukowo zweryfikowane. Jednym z kluczowych rezultatów projektu jest publicznie dostępna platforma szkoleniowa oraz baza danych interwencji opartych na dowodach (EBI), ocenianych zgodnie z międzynarodowymi standardami.
W kolejnej prezentacji prof. Marek Krzystanek, MD, PhD, przedstawił krytyczną analizę diagnoz autyzmu, zwracając uwagę na ryzyko mylenia ASD z innymi zaburzeniami psychicznymi oraz wpływ zmian społecznych i językowych na zawyżone wskaźniki rozpoznawalności. Przedstawił kryteria odróżniające ASD od zjawisk takich jak narcyzm czy zaburzenia osobowości.
Dr Joanna Hyrnik podkreśliła znaczenie relacji terapeutycznej w pracy z osobami neurodivergentnymi. Zwróciła uwagę na konieczność stworzenia stabilnej przestrzeni terapeutycznej, szanującej różnorodność, w której pacjent może rozwijać poczucie bezpieczeństwa i tożsamości.
Następnie Joanna Zarzycka, MA, przedstawiła szczegóły dotyczące wdrożenia modelu zatrudnienia wspieranego jako skutecznej metody aktywizacji zawodowej osób w spektrum. Zaprezentowała pięcioetapowe ramy pracy z klientami – od tworzenia profilu zawodowego po długoterminowe wsparcie w miejscu pracy. Podkreśliła rolę umiejętności interpersonalnych trenerów pracy oraz znaczenie współpracy interdyscyplinarnej.
Na zakończenie konferencji dr Krzysztof Wilczyński, MD, omówił wspólne mechanizmy leżące u podstaw różnych zaburzeń neurorozwojowych. Zaznaczył konieczność kompleksowej diagnozy, która uwzględnia zarówno wyzwania, jak i mocne strony pacjenta, a także integrację różnych perspektyw w planowaniu terapii.
Wnioski i znaczenie wydarzenia:
Konferencja była nie tylko forum naukowym, lecz także miejscem wymiany doświadczeń oraz integracji społeczności zawodowych i rodzin osób z autyzmem. Podkreślono, że skuteczne wsparcie musi opierać się na rzetelnej wiedzy, aktualnych badaniach i szacunku dla neurodiversity.
Wydarzenie stanowiło ważny krok w promowaniu wyników projektu AUTHERAPIES w Polsce i spotkało się z bardzo pozytywnym odbiorem uczestników. Dzięki międzynarodowej współpracy i zaangażowaniu specjalistów z różnych dziedzin możliwe jest rzeczywiste podniesienie jakości wsparcia oferowanego osobom z ASD i ich rodzinom.
